478(6).”Załoga” Grzegorz Kalinowski — PATRONAT, PRZEDPREMIEROWO

478(6).„Załoga” Grzegorz Kalinowski

Wydawnictwo Skarpa Warszawska (#TeamPocisk)

455 stron, oprawa miękka

2019

Lepsze już były stare numery Slade i Black Sabath, tylko że trochę słabo wyglądali. Podobnie było z zespołem Kiss. To był lekki obciach, te skórzane albo srebrne spodnie, wysokie obcasy, dzwony, długie kudły. To się kojarzyło z jakimiś wujkami, starszymi braćmi. AC/DC wydawało się w porządku, wyglądali na hippów, ale wycinali całkiem nieźle, no i ci nowi z Anglii, Iron Maiden.

„Gra w oczko” Grzegorza Kalinowskiego toczyła się wokół gwiazd sportu, natomiast „Załoga” to przegląd muzycznych idoli z lat osiemdziesiątych dwudziestego wieku. Ponownie trafiamy do redakcji telewizyjnego programu, w którym prowadząca Joanna Becker tropi intrygujące tematy i tym razem odgrzebuje zapomniany zespół, który ma wkrótce być reaktywowany. Śladami „Załogi” trafia na coraz ciekawsze motywy a to, co miało być z początku historią niespełnionego bandu wkracza na drogę kryminalnej intrygi zahaczającej o dawną i współczesną politykę…

Będzie miał wszystko, i kolorowy telewizor, i stereo, najchętniej kasetową finezję albo szpulową arię, albo damę pik, ma się rozumieć podpięte pod radmora z kolumnami artus. A później talonik na maluszka, a może nawet dużego fiata albo poloneza, wyjazd na Kubę, przydział mieszkania, albo wkręcenie się do spółdzielni.

Dla wielu czytelników lektura „Załogi” będzie sentymentalną, słodko-gorzką podróżą w czasie. Do lat kiedy nie było prawie nic, królowało zomo i ubecy a młodzież uskuteczniała bunt przez naśladowanie zagranicznych kapel. Kalinowski kreuje niesamowicie autentyczny obraz tamtych czasów, nawiązuje do autentycznych zdarzeń i postaci, a fikcyjnym nadaje mocno realnych kształtów. Książka przeplata opowieści z lat osiemdziesiątych, nazywane „eigthties” z tymi osadzonymi w roku 2020, strona po stronie budując napięcie i odkrywając subtelne powiązania między poszczególnymi wątkami. Samobójstwo wokalisty „Załogi”, zagadkowa Suzi, kierownik domu kultury – co łączy te postaci z Godżillą ze współczesnego sejmu, celebrytą-prezenterem i… japońskim biznesmenem? Odkrycie rozwiązania zagadki nie jest proste, a autor umiejętnie prowadząc intrygę co rusz podrzuca „smaczki”. Muzyczne, polityczne, społeczne. Dla niektórych będzie to wycieczka w czasy młodości, dla innych lekcja wiedzy o Polsce Ludowej.

Poza warstwą kryminalną, i to dwutorową, autor serwuje nam genialną mieszankę ironicznej, nieco gorzkiej interpretacji dzisiejszego społeczeństwa i jego powiązań z czasami „słusznie minionymi”. Obrywają przede wszystkim muzycy i politycy, ci autentyczni i zlepieni z kilku/kilkunastu charakterów. Mnie ta część książki jednocześnie rozbawiła i zasmuciła, bo może w nieco przerysowany, ale autentyczny sposób ukazała jak zarówno kiedyś jak i dzisiaj naszym światem rządzą układy, intrygi i pieniądze.

Jeśli zaś chodzi o rocka w literaturze, to nie tak dawno Mariusz Czubaj napisał „Piątego beatlesa”, kryminał z rocka w tle, okładka „Abbey Road” Beatlesów na miejscu zbrodni, ich muzyka, a bohater, profiler Rudolf Heinz jest miłośnikiem bluesa…

Moją ulubioną postacią w „Załodze” jest Michał „Misiek” Misiewicz, prawa ręka Joanny Becker, prawdziwa kopalnia wiedzy o kulturze, sporcie i polityce. Tym razem sama Joanna i jej partner z policji, Artur Konieczny schodzą nieco na dalszy plan przy zbierającym śmietankę Miśku i jego pomocnikach – stażystach, którzy są również ciekawą mieszanką charakterów i poglądów. Przyznam, że zaintrygował mnie również „japoński wątek”, dzięki któremu dane było mi liznąć chociaż odrobinę zaskakującej wiedzy o tym narodzie.

Czytając „Załogę” jednocześnie odtwarzałam w myślach playlistę z utworami, które autor ustawił jako motta rozpoczynające poszczególne rozdziały. Ich przekrój jest niesamowity i nadaje historii naprawdę konkretnego tła. Polecam odtworzenie chociaż fragmentów tych utworów, które pokazują, jak skomplikowane i pełne sprzeczności było pokolenie „eighties”.

Książka ukazała się nakładem

Tagged with: Grzegorz Kalinowski, Japonia, Joanna Becker, lata osiemdziesiąte, Michał Misiek Misiewicz, muzyka, PRL, punk, reportaż, rock, Skarpa Warszawska, Team Pocisk, telewizja